Je woont in een leuk koophuis, maar het heeft niet álles wat je wenst: extra vierkante meters voor een kinder- of hobbykamer, een spa als badkamer of een keuken waar je de keukenprins of -prinses kan zijn die je eigenlijk bent. Wat doe je dan? Verhuizen of verbouwen?

Het is een dilemma dat menig huiseigenaar zal herkennen. Er is een lijstje aan woonwensen die mogelijk verwezenlijkt kunnen worden in een volgend koophuis. Tegelijk is de huidige woning zo slecht nog niet, dus is verbouwen misschien een betere optie.

Het lijkt erop dat meer huiseigenaren afgelopen tijd voor dat laatste kozen. In februari werden 30 procent meer hypotheken aangevraagd dan in dezelfde maand een jaar eerder. Daarbij viel vooral het aantal aanvragen van niet-kopers op, schreef Business Insider Nederland vorige week.

Er waren 16.000 hypotheekaanvragen van niet-kopers, het hoogste aantal sinds september 2022, meldde softwareleverancier HDN (Hypotheken Datanetwerk Nederland). Volgens HDN verhoogden meer huiseigenaren de hypotheek voor onder meer een verbouwing.

In de eerste twee maanden van 2024 lag het aantal hypotheekaanvragen voor een extra lening ook 8 procent hoger dan het aantal aanvragen voor de aankoop van een woning, schrijft financieel intermediair Van Bruggen Adviesgroep in zijn nieuwsbrief van deze week.

Het aantal aanvragen voor een extra hypotheek lag op 24.596 en die voor de aankoop van een huis op 22.742. Volgens van Bruggen heeft dit ook te maken met de krapper wordende huizenmarkt.

Krappe woningmarkt en stijgende huizenprijzen

Het aantal woningen dat beschikbaar staat op Funda daalt al een paar maanden op rij. In oktober 2023 werden er nog ongeveer 45.000 huizen aangeboden, dat aantal is gedaald naar 35.000 nu. Dit is overigens deels een seizoenspatroon. waarbij standaard minder mensen hun huis te koop zetten in het begin van het jaar.

Tegelijk passeerden afgelopen januari wel 10 procent meer woningen bij de notaris dan in januari 2023 en het koopwoning-sentiment stijgt. Dat is terug te zien in de stijgende huizenprijzen. De huidige woning levert meer op, maar de volgende woning kost ook meer, aldus Van Bruggen.

De keuze tussen verhuizen of verbouwen hangt dus voor een deel af van persoonlijke omstandigheden, maar ook aan de omstandigheden op de woningmarkt. De krappe woningmarkt en de relatief hoge huizenprijzen hebben huiseigenaren mogelijk doen besluiten hun huidige woning aan te passen in plaats te verhuizen.

Redenen om te verhuizen, of om te verbouwen

Van Bruggen Adviesgroep komt verschillende redenen tegen waarom huiseigenaren hun huidige woning niet ideaal vinden. Deze zijn te verdelen in redenen die een verhuizing noodzakelijk maken en redenen waarbij een verbouwing ook een oplossing kan zijn.

We noemen ze hieronder en beginnen met het wensenlijstje waarvoor een verhuizing nodig is:

  • De woning is te groot: jij en je partner zijn uit elkaar gegaan of de kinderen hebben het huis verlaten.
  • De tuin: is niet groot genoeg, ligt niet op het zuiden, niet geschikt voor wat je ermee wil of is afwezig.
  • De buurt: is achteruitgegaan of je hebt last van vervelende buren die veel lawaai maken.
  • De locatie: te ver van je werk of familie bij wie je nu dichterbij wilt wonen.
  • De woning is te klein: Je bent toe aan iets groters/anders, een twee-onder-één-kap of een vrijstaande woning. Of je wilt van een appartement naar een eengezinswoning.

In de bovenstaande situaties kan de woning niet aangepast worden op de (nieuwe) woonwensen. Maar in de onderstaande situaties kan dat wellicht wel en heb je de keuze tussen verhuizen of verbouwen.

  • Je wilt een extra slaapkamer, een werkkamer of een grotere woonkamer of serre.
  • Je bent uitgekeken op de keuken of badkamer.
  • De woning is niet goed geïsoleerd, met minder wooncomfort als gevolg en/of een hoge energierekening.

6 checkpunten om een goede afweging te maken tussen verhuizen of verbouwen

Als er bij jou sprake is van een situatie waarbij je de keuze hebt tussen verhuizen of verbouwen, kun je volgens Van Bruggen een aantal punten checken om een goede afweging te maken.

We noemen ze hieronder:

Uiteraard is het financiële plaatje van groot belang bij de keuze tussen verhuizen of verbouwen. Van Bruggen kan niet zeggen dat het een standaard financieel beter uitpakt dan het ander. Dit is sterk afhankelijk van je persoonlijke situatie en ook van de toekomstige huizenprijsontwikkeling.

8 financiële aandachtspunten

Wel zijn er volgens Van Bruggen een aantal financiële aandachtspunten voor zowel verhuizen of verbouwen.

Verhuizen

  • Check de verhuisregeling van je bestaande hypotheek: met andere woorden: kun je de hypotheekrente meenemen? Dit is gunstig als je de hypotheek tegen een lage rente hebt vastgezet. Je moet hiervoor aan een aantal voorwaarden voldoen die enorm kunnen verschillen per geldverstrekker.
  • Check de variabele rente: In het verlengde hiervan wil je ook de variabele hypotheekrente checken. Hiermee krijg je te maken als je een nieuwe woning koopt terwijl je de oude nog niet hebt verkocht. De overbruggingshypotheek heeft een variabele rente en in de voorwaarden van veel geldverstrekkers staat dat de bestaande hypotheek in de verhuisregeling een variabele rente krijgt totdat de oude woning is verkocht, schreef Business Insider Nederland eerder. Je krijgt dan dus dubbel te maken met een variabele rente, wat ongunstig is als die hoger is dan de hypotheekrente van je bestaande hypotheek en/of de actuele rente. Op dit moment is de gemiddelde variabele rente bijvoorbeeld hoger dan de gemiddelde vaste rentes. Voor hypotheken met NHG is de gemiddelde variabele rente 5,28 procent, tegen 3,84 procent voor 10 jaar vast.
  • Check extra kosten: bij een verhuizing maak je extra kosten, zoals overdrachtsbelasting die 2 procent van de koopsom bedraagt, notariskosten, verhuis- en inrichtingskosten en eventuele verbouwingskosten. Daarnaast zijn er mogelijk kosten voor een dubbele hypotheek en de kosten voor de overbruggingshypotheek als je tijdelijk twee woningen hebt.
  • Check de energiekosten: Naar een energiezuinige woning verhuizen betekent niet per se een lagere energierekening. Als je naar een grotere woning of vrijstaande woning verhuist, betaal je mogelijk meer.

Verbouwen

  • Check mogelijkheden om te verduurzamen: Een groot aantal energiebesparende maatregelen kun je na enkele jaren terugverdienen dankzij de lagere energierekening. Daarnaast stijgt de waarde van de woning door de verduurzaming. Mogelijk kun je de kosten voor verduurzaming omlaag brengen met een subsidie. Verder is er een klein aantal geldverstrekkers waarbij je een lagere rente betaalt als je gaat verduurzamen, of krijg je over de gehele hypotheek een kleine rentekorting.
  • Check de begroting: Een goede begroting met een ruime buffer voor tegenvallers is essentieel. Als de kosten hoger blijken, moet je wellicht meer lenen wat ook weer kosten met zich meebrengt. Dat wil je voorkomen. Vallen de verbouwingskosten mee, dan kun je met het restant eventueel extra aflossen.
  • Check de impact op de waardeontwikkeling van je woning: Door een verbouwing stijgt doorgaans de waarde van een woning, maar de ene verbouwing leidt tot een hogere waardestijging dan de andere. Investeren in een nieuwe keuken of badkamer levert doorgaans een kleinere waardestijging op dan bijvoorbeeld een uitbreiding van het aantal vierkante meters met een uitbouw of dakkapel.
  • Check verschillende aannemers: uiteraard is het goed om offertes bij verschillende aannemers aan te vragen, zodat je de kosten kunt vergelijken.

LEES OOK: Zo hoog moet je inkomen in 20 grotere gemeenten zijn om gemiddeld huis te kunnen kopen: van €71.000 in Enschede tot €120.000 in Amsterdam